Ορθοπεδική|Σκολίωση

Με τον όρο σκολίωση περιγράφουμε οποιαδήποτε πλάγια απόκλιση της σπονδυλικής στήλης(ΣΣ). Συναντάται στην θωρακική και οσφυϊκή μοίρα και μπορεί να έχει σχήμα S ή C.(Εικ.1)





ΕΙΚΟΝΑ 1 ΕΙΚΟΝΑ 2



Υπάρχουν δύο τύπου σκολίωσης, η οργανική και η μη οργανική ή λειτουργική σκολίωση. Η οργανική είναι μη αναστρέψιμη, υπάρχει πλάγια απόκλιση και στροφή της ΣΣ ίσως και προεξοχή της πρόσθιας επιφάνειας του θώρακα.(Εικ2)

Το 85% των οργανικών σκολιώσεων προκαλούνται από άγνωστα αίτια (ιδιοπαθής σκολίωση), αλλά υπάρχει και ένα 15-20% που είναι αποτέλεσμα συγγενών ή επίκτητων νευρικών, μυϊκών ανωμαλιών (εγκεφαλική παράλυση, τραυματισμός νωτιαίου μυελού, ραχίτιδα κ.α).

Στη λειτουργική σκολίωση τα αίτια είναι η ύπαρξη ανισοσκελίας , η λάθος στάση ή ο σπασμός των σπονδυλικών μυών μετά από τραυματισμό ή κάποιο μυοσκελετικό πρόβλημα (π.χ κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου).

Με επίκυψη του ασθενή έως 90ο, προσδιορίζουμε αν η σκολίωση είναι οργανική ή λειτουργική. Στην οργανική εμφανίζεται προεξοχή στο ύψος της θωρακική μοίρας, ενώ στην λειτουργική υπάρχει συμμετρία.(Εικ 3)



ΕΙΚΟΝΑ 3 ΕΙΚΟΝΑ 4

Με ακτινογραφία της ΣΣ από τη γωνία Cobb (Εικ 4), που προκύπτει στο σημείο της κλίσης στης ΣΣ εκτιμάται το μέγεθος της σκολίωσης. Γωνία μικρότερη από 10ο θεωρείται φυσιολογική, 10ο-20ο θεωρείται μικρή σκολίωση, 20ο-50ο μεσαία και πάνω από 50ο μεγάλη.

Παρατηρώντας ένα σώμα με σκολίωση βλέπουμε πολλές ασυμμετρίες, όπως στο επίπεδο των ώμων, των ωμοπλατών, στο ισχίο και την οσφυική περιοχή. Πιθανές πηγές πόνου είναι τα αποτελέσματα αυτών των ασυμμετριών, όπου στην πλευρά της κυρτότητας εμφανίζονται μυική κόπωση, συνδεσμικές βλάβες και αδύναμοι μύες που βρίσκονται συνεχώς σε τάση, ενώ στην πλευρά της κοιλότητας είναι πιθανό να υπάρξει ερεθισμός κάποιας νευρικής ρίζας (βλέπε Διαδραστικό χάρτη) στους σπονδύλους που βρίσκονται στο κέντρο του κοίλου, όπως και βραχυσμένοι μύες.

Η αντιμετώπιση της σκολίωσης εξαρτάται από τη γωνία Cobb. Αν η γωνία είναι μικρότερη των 10ο συνήθως δεν χρειάζεται θεραπεία. Αν είναι από 10ο-20ο χρειάζεται παρακολούθηση για τυχόν επιδείνωση και αν υπάρξει χρειάζεται αγωγή. Από 20ο-30οη θεραπεία είναι συντηρητική και έως και 35ο έχουμε αρκετές πιθανότητες ίασης συντηρητικά, αλλά χρειάζεται στενή παρακολούθηση, ενώ αν είναι η γωνία πάνω από 50ο, συνιστάται χειρουργείο.

Η συντηρητική θεραπεία γίνεται με κηδεμόνες (π.χ. Boston, Milwaukee) (Eικ 5), με στόχο τη διάταση των μαλακών μορίων





ΕΙΚΟΝΑ 5



της κοίλης πλευράς και σταθεροποίηση της ΣΣ παθητικά, με θεραπευτικές ασκήσεις σκολίωσης και με τεχνικές κινητοποίησης (manual therapy), ώστε να αυξηθεί η κινητικότητα και η λειτουργικότητατης περιοχής. Οι διατάσεις των βραχυσμένων μυών, η ενδυνάμωση όλων των μυών του κορμού όπως και η κινησιοθεραπεία με σκοπό την σταθεροποίηση του κορμού, επιτυγχάνει πολύ καλά αποτελέσματα σε άτομα με σκολίωση. Ένα από τα πιο σημαντικά κομμάτια για να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα της φυσικοθεραπείας, είναι η εκπαίδευση του ασθενούς να διατηρεί εργονομικές στάσεις στην καθημερινότητα του καθώς και η εκμάθηση των ασκήσεων ώστε να γίνονται καθημερινά από τον ίδιο. Αν υπάρχει λειτουργική σκολίωση που οφείλεται σε ανισοσκελία, θα πρέπει να αποκατασταθεί η υψομετρική διαφορά με ειδικούς πάτους (πελματογράφημα) αν η διαφορά είναι μικρή ή ειδικά παπούτσια σε περίπτωση μεγάλης ανισοσκελίας.